شبکه تروما
وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی
معاونت تحقیقات و فناوری
شبکه تحقیقات تروما
برنامه استراتژیک شبکه تحقیقات تروما
بهار 1391
مقدمه
امروزه مهمترین کلید موفقیت سازمانها، مدیریت همراه با برنامه ریزی منطقی و دست یافتنی است. در پرتوی برنامه ریزی استراتژیک جهت گیری آینده هرسازمان و همچنین شبکه های تحقیقاتی به درستی تبیین خواهد شد. فراهم کردن زمینه مناسب برای تفکر استراتژیک در اعضای شورای راهبردی شبکه تحقیقات سبب اتخاذ تصمیمات بر مبنای توسعه جامع و مستمر و در نهایت بصیرت در نواحی تحت کنترل شبکه و بهبود عملکردها خواهد شد. با عنایت به مسئولیت ارتقای ایمنی و پیشگیری علمی از تروما و آسیب های ناشی از آن و ضرورت رهبری و سازماندهی انواع پژوهش و در نهایت کمک به ارتقاء سلامت جامعه، برنامه پیش رو، سندی برای نمایش باور، قصد، تصمیم و آمادگی اعضای شورای راهبردی شبکه تحقیقات ترومای کشور می باشد.
رهبري، سیاست گذاری، هدايت و اولويت بندي اقدامات و پژوهش هاي مرتبط با تروما به منظور ارتقای ایمنی و پيشگيري از صدمات و كاهش بار ناتواني و مرگ ناشي از آسیب ها در سطح کشور
رسالت
علت وجودي اين شبكه آن است كه بتواند با رهبري، سیاست گذاری، هدايت و گسترش پژوهشهای علمی – کاربردی ميزان رخداد تروما، آسیب ها و تبعات آن را كاهش داده؛ و نسبت به ارتقای آگاهي، نگرش و عملكرد متوليان، متخصصين و عامه مردم اقدام ورزد. اين شبكه بايد بتواند كليه عوامل بالقوه انساني و مالي در سطح كشور را كه از نظر علمی و مالی جهت ارتقای ایمنی، پيشگيري از رخداد تروما و آسیب ها، قابليت کافی را دارند شناسايي و با كمك آنها نسبت به تبین راهکارهای ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب های گروه های مختلف جامعه و عوامل موثر بر آن اقدام نماید.
ارزش ها
شبکه تحقیقات تروما با تاکید بر باورهای فوق موارد زیر را به عنوان مبانی ارزشهای سازمانی خود در نظر دارد.
- حفظ منزلت و کرامت والای انسانی
- ارتقای سلامت جسم و روان آحاد جامعه از طریق ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
- باور بر ارزش وجودی انسان و در عین حال ضعف ذاتی انسان و امکان اشتباه او در مقابل سیستم های موجود
- سیاست گذاری در جهت ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
- هدایت و گسترش پژوهش های علمی و کاربردی با تمرکز با پیشگیری و کاهش آسیب ها
- ارتقاء کمیت و کیفیت پژوهش های مرتبط با ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
ارزیابی وضعیت موجود
ارزیابی محیط درونی
نقاط قوت
- تاکید معاونت محترم تحقیقات وفناوری وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی بر تشکیل شبکه تحقیقات تروما
- ايجاد و توسعه شبکه هاي تحقيقاتي به عنوان اولین سياست راهبردي معاونت تحقیقات وفناوری وزارت متبوع در راستاي بر توسعه کمي و کيفي مراکز تحقيقاتي
- وجود و تاکید مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بر مدیریت حوادث
- تربیت نیروهای متخصص در زمینه مدیریت حوادث با تمرکز بر حوادث ترافیکی، سوختگی، غرق شدگی، سقوط و سلامت درحوادث و بلایا در دانشگاه های داخل و خارج از کشور
- حمایت مرکز تحقیقات ترومای دانشگاه علوم پزشکی تهران از شبکه تروما و استقرار آن در این مرکز
- داشتن اعضای هیئت علمی متخصص و توانمند در زمینههای طب اورژانس، جراحی عمومی، جراحی مغز واعصاب، ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها، سلامت در بلایا در جهت تبیین عوامل موثر بر بروز و پیشگیری از تروما و آسیب ها
- علاقه و انگیزه اعضای شورای راهبردی برای فعالیت های پژوهشی کاربردی در زمینه ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
- وجود پایگاههای اطلاعاتی در پزشکی قانونی، پلیس، مدیریت حوادث وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و بیمارستانهای کشور
- وجود مراکز تحقیقات تروما، ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها، سلامت در حوادث و بلایا در دانشگاه های مادر
- وجود تجارب و تخصص های مختلف از سازمان های مختلف در ارتباط با حوادث و آسیب ها در اعضای شورای راهبردی شبکه تحقیقات تروما
نقاط ضعف
- آشنایی ناکافی ذینفعان در سطوح بالا با دیدگاه علمی نسبت به ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
- باور ناکافی در بعضی مسئولین کشور نسبت به کارایی فعالیتهای پیشگیرانه از بروز آسیب ها
- ارزش دهی ناکافی به فعالیتهای تحقیقاتی در دانشگاه های استان ها
- کمبود نیروی انسانی متخصص در زمینه پیشگیری از حوادث، آسیب ها و انجام امور تحقیقاتی
- انگیزش ناکافی اعضای هیئت علمی بالینی در فعالیت های تحقیقاتی مربوط به پیشگیری از آسیب ها
- عدم امکان دسترسی کامل به اطلاعات مرتبط با تروما و آسیب ها در برخی سازمان ها
ارزیابی محیط بیرونی
فرصت ها
- وجود قوانین حمایت کننده در برنامه پنجم توسعه اجتماعی سیاسی و فرهنگی بر کاهش مرگ های ناشی از حوادث
- توجه ویژه سازمان بهداشت جهانی در امر ثبت آسیب ها و کاهش بار انواع آسیب های فیزیکی
- حمایت بانک جهانی در کاهش بار انواع آسیب های فیزیکی
- افزایش دانش و اگاهی جهانی نسبت به اهمیت و ضرورت ارتقای ایمنی و امکان پیشگیری از آسیب ها
- علاقمندی واحساس مسئولیت در مسولین شهرداری، وزارت کشور، سازمان های پلیس، اداره راه، پزشکی قانونی و هلال احمر به نتایج تحقیقات حاصله در زمینه تروما وپیشگیری از آسیب ها
تهدیدها
- جایگاه کشور ایران در رده ششمین کشور دنیا از نظر امکان وقوع رخداد انواع بلایا ی طبیعی در کشور
- جایگاه نامناسب ایران به لحاظ دهمین کشور دنیا از نظر شاخص های مرگ و میرناشی از حوادث ترافیکی
- تغییر الگوی اپیدمیولوژیک و روند رو به رشد حوادث و تروما در سطح کشور
- عدم توجه بسیاری مسئولین کشور به اهمیت ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها در مهندسی ساختمان، صنایع خودرو سازی و بسیاری دیگر از سازمان ها
- عدم توجه کافی مسئولین کشور به فعالیتهای تحقیقاتی
- مشکلات ناشی از تاخیر در تصویب و تخصیص اعتبارات تحقیقاتی و وجود نگاه سختگیرانه نسبت به آنها
- دسترسی ناکافی به پایگاه های اطلاعاتی مرتبط با آسیب ها در اکثر سازمان ها
- عدم همکار بین بخشی جهت حل مشکلات زیر بنایی و ساختاری مسبب تروما، ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
اهداف راهبردی
- بررسي و پيشنهاد اصلاح قوانين و مقررات به منظور افزایش انگيزه و ایجاد محيط مشوق تحقيق در زمینه تروما وراهکارهای پیشگیری ازآن
- فراهم آوردن فرصت هاي مناسب جهت انتشار، ارائه و بکارگيري نتايج تحقيقات مرتبط با آسیب ها و راهکارهای پیشگیری از آن
- توانمندسازی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها برای انجام تحقیقات مرتبط با پیشگیری از آسیب ها
- استقرار سیستم های ثبت اطلاعات تروما و آسیب ها در واحدهای بهداشتی و درمانی و واحدهای غیر دانشگاهی
- انجام پژوهش در جهت تعیین انواع تروما در گروه های مختلف سنی، جنسی، تحصیلی، طبقه اجتماعی، قومیت های مختلف، ساکنین شهری روستایی و مشاغل مختلف درکشور
- ایجاد سیستم Surveillance حوادث و پایش اقدامات پیشگیرانه و در مانی درکشور
- انجام پژوهشهای بنیادی – کاربردی در جهت تولید علم و کمک به ارتقای سلامت جامعه
- همکاری علمی با مراکز تحقیقاتی و آموزشی کشوری و همچنین سایر سازمان های بینالمللی با رعایت قوانین و مقررات کشور
- ترغیب دانشگاه ها در تربیت دوره دکترای تخصصی پژوهشی در زمینه تروما و پیشگیری از آسیب ها
راهبردها و را هکارها
- سیاست گذاری و هدایت طرح های پژوهشی در زمینه های مرتبط با ارتقای ایمنی و پشگیری از آسیب ها
- تهیه، تنظیم، تصویب و اجرای طرح های پژوهشی در زمینه های مرتبط با اهداف شبکه تحقیقات تروما
- تقویت ساختار پژوهشی شبکه از طریق تشکیل تیمهای پژوهشی در حیطه های حوادث ترافیکی، طب کار، سوختگی، سقوط، غرق شدگی، بلایا وبحران و و پیشگیری از سایر انواع آسیبهای فیزیکی
- توانمندسازی اعضای مراکز تحقیقاتی از طریق برگزاری کارگاه های آموزشی برای اعضای هیئت علمی در زمینه ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
- افزایش ارتباط سایر مراکز تحقیقاتی زیر مجموعه وزارت با شبکه تحقیقات ترما
- جذب منابع مالی برای فعالیت های مختلف مرکز
- ارتباط با مجامع بن المللی در زمینه سیاست های موفق در ارتباط با ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
اهداف ویژه شورای راهبردی برای دو سال آینده
- تعیین اولویت های تحقیقاتی شبکه تحقیقات تروما با تمرکز بر ارتقای ایمنی و پیشگیری از انواع آسیب ها
- هدایت طرح ها و پایان نامه های دانشجویان علاقمند به تحقیقات در زمینه پژوهش های کاربردی در زمینه ارتقای ایمنی و پیشگیری از انواع آسیب ها در فاز قبل، حین و پس از بروز آسیب
- تقویت همکاری بین بخشی در داخل و خارج از کشور
- جذب بودجه جهت تامین منابع مالی پروژه های مورد نظر شبکه تحقیقات تروما
- ایجاد کمیتهها، گروهها و تشکیلات سازمانی برای فعالیت های تحقیقاتی، اجرا و دستاوردهای مرکز تحقیقات
- همکاری موثر با دانشگاه ها در اجرای طرح های تحقیقاتی و سیاست گذاری در زمینه پیشگیری از آسیب ها
- اطلاع رسانی، آموزش و ارتقای مهارت های جامعه و کادر تخصصی مرتبط با شبکه تحقیقات تروما
تیم های پژوهشی شبکه تحقیقات تروما
- پژوهشهای مرتبط با پیشگیری از آسیب های ترافیکی
- پژوهشهای مرتبط با پیشگیری از سوختگی
- پژوهشهای مرتبط با پیشگیری از بلایا و بحران ها
- پژوهشهای مرتبط با پیشگیری از سقوط
- پژوهشی مرتبط با پیشگیری از غرق شدگی
- پژوهشهای مرتبط با پیشگیری از آسیبهای عمدی و غیر عمدی (مثل خودکشی،دیگر کشی، ورزشی، شغلی، بیوتروریسم و سایر موارد آسیب ها)
- پژوهش های مرتبط با پیشگیری از انواع خشونت ها
- پژوهش های مرتبط در گروه های خاص شامل سالمندان، کودکان و زنان باردار
اعضای کمیته اجرایی تدوین برنامه راهبردی شبکه تروما
- دکتر اسماعیل فخاریان
- دکتر آرش رشیدیان
- مهندس حسین محسنی
- دکتر حمید سوری
- دکتر حمیدرضا حاتم آبادی
- دکتر داود خراسانی زواره
- دکتر سعاد محفوظ پور
- دکتر شیما سام
- دكتر سید عباس متولیان
- سرهنگ علیرضا اسماعیلی
- دکتر علیرضا زالی
- دکترغلامرضا معصومی
- دکتر سيد محمد قدسی
- دکتر محمدرضا سروش
- سرهنگ محمدرضا مهماندار
لیست مهمترین ذینفعان درونی شبکه تحقیقات تروما
- وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی
- معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی
- معاونت بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
- معاونت درمان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
- معاونت های امور بهداشتی و درمانی دانشگاه های علوم پزشکی
- مدیران و معاونین بهداشتی و درمانی شبکه های بهداشت و درمان استان ها
- اعضای شورای راهبردی شبکه تحقیقات تروما
- مراکز تحقیقات تروما، سوختگی، ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها، سلامت در بلایا در دانشگاه های علوم پزشکی کشور
- مردم ساکن در سراسر کشور
لیست مهمترین ذینفعان بیرونی شبکه تحقیقات
- سازمان بهداشت جهانی
- بانک جهانی
- مسئولین و مجریان وزارت کشور، پلیس، وزارت راه و ترابری، پزشکی قانونی،
- محققین و افراد دریافت کننده مقالات مرکز تحقیقات
مجموعه لغات و واژه های مورد استفاده
- رسالت یا ماموریت (Mission): رسالت مشخص کنده فلسفه وجودی و علل تشکیل هر سازمانی است و شامل اهداف اصلی و ارزشهای حاکم بر آن است.
- چشم انداز (Vision): چشم انداز تصویری از تحقق رسالت سازمانی بوده و نشان میدهد در صورت رسیدن به اهداف برنامه چه حالتی اتفاق خواهد افتاد.
- نکات قوت (Strengths=S): به توانمندیها و منابع داخل سازمانی مورد استفاده سازمان اطلاق می شود.
- نکات ضعف (Weakness=W): به عوامل انسانی، مالی و مقرراتی داخل سازمان گفته میشود که مانع رسیدن سازمان به اهدافش می شود.
- فرصتها (Opportunities): به عوامل خارج از سازمان که سازمان را در رسیدن به اهدافش یاری میکند گفته می شود.
- تهدیدها (Threats=T): به عوامل خارج از سازمان که مانع رسیدن سازمان به اهدافش میشود گفته می شود.
- استراتژیهای SO: به راهبردهای مبتنی بر نکات قوت و فرصتها گفته می شود.
- استراتژیهای ST: به راهبردهای کنترل تهدیدها و تبدیل آنها به فرصتها گفته میشود.
- استراتژیهای WO: به راهبردهای توانمندسازی سازمانی برای بهره گیری از فرصتها گفته می شود.
- استراتژیهای WT: به راهبردهای مقابله با تهدیدها گفته می شود.