وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی

معاونت تحقیقات و فناوری

شبکه تحقیقات تروما

 

 

برنامه استراتژیک شبکه تحقیقات تروما

 

بهار 1391

 

 

مقدمه

امروزه مهمترین کلید موفقیت سازمان­ها، مدیریت همراه با برنامه ریزی منطقی و دست یافتنی است. در پرتوی برنامه ریزی استراتژیک جهت گیری آینده هرسازمان و همچنین شبکه های تحقیقاتی به درستی تبیین خواهد شد. فراهم کردن زمینه مناسب برای تفکر استراتژیک در اعضای شورای راهبردی شبکه تحقیقات سبب اتخاذ تصمیمات بر مبنای توسعه جامع و مستمر و در نهایت بصیرت در نواحی تحت کنترل شبکه و بهبود عملکردها خواهد شد. با عنایت به مسئولیت ارتقای ایمنی و پیشگیری علمی از تروما و آسیب های ناشی از آن و ضرورت رهبری و سازماندهی انواع پژوهش و در نهایت کمک به ارتقاء سلامت جامعه، برنامه پیش رو، سندی برای نمایش باور، قصد، تصمیم و آمادگی اعضای شورای راهبردی شبکه تحقیقات ترومای کشور می باشد.

دورنما

رهبري، سیاست گذاری، هدايت و اولويت بندي اقدامات و پژوهش هاي مرتبط با تروما به منظور ارتقای ایمنی و پيشگيري از صدمات و كاهش بار ناتواني و مرگ ناشي از آسیب ها در سطح کشور

رسالت

 علت وجودي اين شبكه آن است كه بتواند با رهبري، سیاست گذاری، هدايت و گسترش پژوهش­های علمی – کاربردی  ميزان رخداد تروما، آسیب ها و تبعات آن را  كاهش داده؛ و نسبت به ارتقای آگاهي، نگرش و عملكرد متوليان، متخصصين و عامه مردم اقدام ورزد. اين شبكه بايد بتواند كليه عوامل بالقوه انساني و مالي در سطح كشور را كه از نظر علمی و مالی جهت ارتقای ایمنی، پيشگيري از رخداد تروما و آسیب ها، قابليت کافی را دارند شناسايي و با كمك آنها نسبت به تبین راهکارهای ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب های گروه های مختلف جامعه و عوامل موثر بر آن اقدام نماید.

ارزش ها

شبکه تحقیقات تروما با تاکید بر باورهای فوق موارد زیر را به عنوان مبانی ارزشهای سازمانی خود در نظر دارد.

1. حفظ منزلت و کرامت والای انسانی
2. ارتقای سلامت جسم و روان آحاد جامعه از طریق ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
3. باور بر ارزش وجودی انسان و در عین حال ضعف ذاتی انسان و امکان اشتباه او در مقابل سیستم های موجود
4. سیاست گذاری در جهت ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
5. هدایت و گسترش پژوهش های علمی و کاربردی با تمرکز با پیشگیری و کاهش آسیب ها
6. ارتقاء کمیت و کیفیت پژوهش های مرتبط با ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها

ارزیابی وضعیت موجود

ارزیابی محیط درونی

نقاط قوت 

1. تاکید معاونت محترم تحقیقات وفناوری وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی بر تشکیل شبکه تحقیقات تروما
2. ايجاد و توسعه شبکه هاي تحقيقاتي به عنوان اولین سياست راهبردي معاونت تحقیقات وفناوری وزارت متبوع در راستاي بر توسعه کمي و کيفي مراکز تحقيقاتي
3. وجود و تاکید مدیریت حوادث و فوریت های پزشکی در وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بر مدیریت حوادث
4. تربیت نیروهای متخصص در زمینه مدیریت حوادث با تمرکز بر حوادث ترافیکی، سوختگی، غرق شدگی، سقوط و سلامت درحوادث و بلایا در دانشگاه های داخل و خارج از کشور
5. حمایت مرکز تحقیقات ترومای دانشگاه علوم پزشکی تهران از شبکه تروما و استقرار آن در این مرکز
6. داشتن اعضای هیئت علمی متخصص و توانمند در زمینه­های طب اورژانس، جراحی عمومی، جراحی مغز واعصاب، ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ­ها، سلامت در بلایا در جهت تبیین عوامل موثر بر بروز و پیشگیری از تروما و آسیب ها
7. علاقه و انگیزه اعضای شورای راهبردی برای فعالیت های پژوهشی کاربردی در زمینه ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
8. وجود پایگاه­های اطلاعاتی در پزشکی قانونی، پلیس، مدیریت حوادث وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و بیمارستانهای کشور
9. وجود مراکز تحقیقات تروما، ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها، سلامت در حوادث و بلایا در دانشگاه های مادر
10. وجود تجارب و تخصص های مختلف از سازمان های مختلف در ارتباط با حوادث و آسیب ها در اعضای شورای راهبردی شبکه تحقیقات تروما

نقاط ضعف

1. آشنایی ناکافی ذینفعان در سطوح بالا با دیدگاه علمی نسبت به ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
2. باور ناکافی در بعضی مسئولین کشور نسبت به کارایی فعالیت­های پیشگیرانه از بروز آسیب ها
3. ارزش دهی ناکافی به فعالیت­های تحقیقاتی در دانشگاه های استان ها
4. کمبود نیروی انسانی متخصص در زمینه پیشگیری از حوادث، آسیب ها و انجام امور تحقیقاتی
5. انگیزش ناکافی اعضای هیئت علمی بالینی در فعالیت های تحقیقاتی مربوط به پیشگیری از آسیب ها
6. عدم امکان دسترسی کامل به اطلاعات مرتبط با تروما و آسیب ها در برخی سازمان ها

ارزیابی محیط بیرونی

فرصت ها

1. وجود قوانین حمایت کننده در برنامه پنجم توسعه اجتماعی سیاسی و فرهنگی بر کاهش مرگ های ناشی از حوادث
2. توجه ویژه سازمان بهداشت جهانی در امر ثبت آسیب ها و کاهش بار انواع آسیب های فیزیکی
3. حمایت بانک جهانی در کاهش بار انواع آسیب های فیزیکی
4. افزایش دانش و اگاهی جهانی نسبت به اهمیت و ضرورت ارتقای ایمنی و امکان پیشگیری از آسیب ها
5. علاقمندی واحساس مسئولیت در مسولین شهرداری، وزارت کشور، سازمان های پلیس، اداره راه، پزشکی قانونی و هلال احمر به نتایج تحقیقات حاصله در زمینه تروما وپیشگیری از آسیب ها

تهدیدها

1. جایگاه کشور ایران در رده ششمین کشور دنیا از نظر امکان وقوع رخداد انواع بلایا ی طبیعی در کشور
2. جایگاه نامناسب ایران به لحاظ دهمین کشور دنیا از نظر شاخص های مرگ و میرناشی از حوادث ترافیکی
3. تغییر الگوی اپیدمیولوژیک و روند رو به رشد حوادث و تروما در سطح کشور
4. عدم توجه بسیاری مسئولین کشور به اهمیت ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها در مهندسی ساختمان، صنایع خودرو سازی و بسیاری دیگر از سازمان ها
5. عدم توجه کافی مسئولین کشور به فعالیت­های تحقیقاتی
6. مشکلات ناشی از تاخیر در تصویب و تخصیص اعتبارات تحقیقاتی و وجود نگاه سختگیرانه نسبت به آنها
7. دسترسی ناکافی به پایگاه های اطلاعاتی مرتبط با آسیب ها در اکثر سازمان ها
8. عدم همکار بین بخشی جهت حل مشکلات زیر بنایی و ساختاری مسبب تروما، ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها

اهداف راهبردی

1. بررسي و پيشنهاد اصلاح قوانين و مقررات به منظور افزایش انگيزه و ایجاد محيط مشوق تحقيق در زمینه تروما وراهکارهای پیشگیری ازآن
2. فراهم آوردن فرصت هاي مناسب جهت انتشار، ارائه و بکارگيري نتايج تحقيقات مرتبط با آسیب ها و راهکارهای پیشگیری از آن
3. توانمندسازی اعضای هیئت علمی دانشگاه ها برای انجام تحقیقات مرتبط با پیشگیری از آسیب ها
4. استقرار سیستم های ثبت اطلاعات تروما و آسیب ها در واحدهای بهداشتی و درمانی و واحدهای غیر دانشگاهی
5. انجام پژوهش در جهت تعیین انواع تروما در گروه های مختلف سنی، جنسی، تحصیلی، طبقه اجتماعی، قومیت های مختلف، ساکنین شهری روستایی و مشاغل مختلف درکشور
6. ایجاد سیستم Surveillance حوادث و پایش اقدامات پیشگیرانه و در مانی درکشور
7. انجام پژوهشهای بنیادی – کاربردی در جهت تولید علم و کمک به ارتقای سلامت جامعه
8. همکاری علمی با مراکز تحقیقاتی و آموزشی کشوری و همچنین سایر سازمان های بین­المللی با رعایت قوانین و مقررات کشور
9. ترغیب دانشگاه ها در تربیت دوره دکترای تخصصی پژوهشی در زمینه تروما و پیشگیری از آسیب ها

راهبردها و را هکارها

1. سیاست گذاری و هدایت طرح های پژوهشی در زمینه های مرتبط با ارتقای ایمنی و پشگیری از آسیب ها
2. تهیه، تنظیم، تصویب و اجرای طرح های پژوهشی در زمینه های مرتبط با اهداف شبکه تحقیقات تروما
3. تقویت ساختار پژوهشی شبکه از طریق تشکیل تیم­های پژوهشی در حیطه های حوادث ترافیکی، طب کار، سوختگی، سقوط، غرق شدگی، بلایا وبحران و و پیشگیری از سایر انواع آسیبهای فیزیکی
4. توانمندسازی اعضای مراکز تحقیقاتی از طریق برگزاری کارگاه های آموزشی برای اعضای هیئت علمی در زمینه ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها
5. افزایش ارتباط سایر مراکز تحقیقاتی زیر مجموعه وزارت با شبکه تحقیقات ترما
6. جذب منابع مالی برای فعالیت های مختلف مرکز
7. ارتباط با مجامع بن المللی در زمینه سیاست های موفق در ارتباط با ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها

اهداف ویژه شورای راهبردی برای دو سال آینده

1. تعیین اولویت های تحقیقاتی شبکه تحقیقات تروما با تمرکز بر ارتقای ایمنی و پیشگیری از انواع آسیب ها
2. هدایت طرح ها و پایان نامه های دانشجویان علاقمند به تحقیقات در زمینه پژوهش های کاربردی در زمینه ارتقای ایمنی و پیشگیری از انواع آسیب ها در فاز قبل، حین و پس از بروز آسیب
3. تقویت همکاری بین بخشی در داخل و خارج از کشور
4. جذب بودجه جهت تامین منابع مالی پروژه های مورد نظر شبکه تحقیقات تروما
5. ایجاد کمیته­ها، گروهها و تشکیلات سازمانی برای فعالیت های تحقیقاتی، اجرا و دستاوردهای مرکز تحقیقات
6. همکاری موثر با دانشگاه ها در اجرای طرح های تحقیقاتی و سیاست گذاری در زمینه پیشگیری از آسیب ها
7. اطلاع رسانی، آموزش و ارتقای مهارت های جامعه و کادر تخصصی مرتبط با شبکه تحقیقات تروما

تیم های پژوهشی شبکه تحقیقات تروما

1. پژوهش­های مرتبط با پیشگیری از آسیب های ترافیکی
2. پژوهش­های مرتبط با پیشگیری از سوختگی
3. پژوهش­های مرتبط با پیشگیری از بلایا و بحران ها
4. پژوهش­های مرتبط با پیشگیری از سقوط
5. پژوهشی مرتبط با پیشگیری از غرق شدگی
6. پژوهش­های مرتبط با پیشگیری از آسیب­های عمدی و غیر عمدی (مثل خودکشی،دیگر کشی، ورزشی، شغلی، بیوتروریسم و سایر موارد آسیب ها)
7. پژوهش های مرتبط با پیشگیری از انواع خشونت ها
8. پژوهش های مرتبط در گروه های خاص شامل سالمندان، کودکان و زنان باردار

 

 

 

اعضای کمیته اجرایی تدوین برنامه راهبردی شبکه تروما

1. دکتر اسماعیل فخاریان
2. دکتر آرش رشیدیان
3. مهندس حسین محسنی
4. دکتر حمید سوری
5. دکتر حمیدرضا حاتم آبادی
6. دکتر داود خراسانی زواره
7. دکتر سعاد محفوظ پور
8. دکتر شیما سام
9. دكتر سید عباس متولیان
10. سرهنگ علیرضا اسماعیلی
11. دکتر علیرضا زالی
12. دکترغلامرضا معصومی
13. دکتر سيد محمد قدسی
14. دکتر محمدرضا سروش
15. سرهنگ محمدرضا مهماندار

لیست مهمترین ذینفعان درونی شبکه تحقیقات تروما

1. وزیر بهداشت درمان و آموزش پزشکی
2. معاونت تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی
3. معاونت بهداشت وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
4. معاونت درمان وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی
5. معاونت های امور بهداشتی و درمانی دانشگاه های علوم پزشکی
6. مدیران و معاونین بهداشتی و درمانی شبکه های بهداشت و درمان استان ها
7. اعضای شورای راهبردی شبکه تحقیقات تروما
8. مراکز تحقیقات تروما، سوختگی، ارتقای ایمنی و پیشگیری از آسیب ها، سلامت در بلایا در دانشگاه های علوم پزشکی کشور
9. مردم ساکن در سراسر کشور

لیست مهمترین ذینفعان بیرونی شبکه تحقیقات

1. سازمان بهداشت جهانی
2. بانک جهانی
3. مسئولین و مجریان وزارت کشور، پلیس، وزارت راه و ترابری، پزشکی قانونی،
4. محققین و افراد دریافت کننده مقالات مرکز تحقیقات

مجموعه لغات و واژه ­های مورد استفاده

1. رسالت یا ماموریت (Mission): رسالت مشخص کنده فلسفه وجودی و علل تشکیل هر سازمانی است و شامل اهداف اصلی و ارزشهای حاکم بر آن است.
2. چشم انداز (Vision): چشم انداز تصویری از تحقق رسالت سازمانی بوده و نشان میدهد در صورت رسیدن به اهداف برنامه چه حالتی اتفاق خواهد افتاد.
3. نکات قوت (Strengths=S): به توانمندیها و منابع داخل سازمانی مورد استفاده سازمان اطلاق می شود.
4. نکات ضعف (Weakness=W): به عوامل انسانی، مالی و مقرراتی داخل سازمان گفته میشود که مانع رسیدن سازمان به اهدافش می شود.
5. فرصتها (Opportunities): به عوامل خارج از سازمان که سازمان را در رسیدن به اهدافش یاری میکند گفته می شود.
6. تهدیدها (Threats=T): به عوامل خارج از سازمان که مانع رسیدن سازمان به اهدافش میشود گفته می شود.
7. استراتژی­های SO: به راهبردهای مبتنی بر نکات قوت و فرصتها گفته می شود.
8. استراتژی­های ST: به راهبردهای کنترل تهدیدها و تبدیل آنها به فرصتها گفته میشود.
9. استراتژی­های WO: به راهبردهای توانمندسازی سازمانی برای بهره گیری از فرصتها گفته می شود.
10. استراتژی­های WT: به راهبردهای مقابله با تهدیدها گفته می شود.